Instalacje gruntowe stosowane są do budowy średnich lub dużych instalacji fotowoltaicznych, ewentualnie małych instalacji prosumenckich (gdy nie mamy możliwości wykonania instalacji dachowej). W przypadku instalacji dachowych, obiekt lub budynek na którym są zlokalizowane zwykle pełni zupełnie inne funkcje (mieszkaniowe, usługowe, produkcyjne), a założenie na dachu instalacji fotowoltaicznej dodatkowo poprawia wykorzystanie całego budynku (w szczególności przyczynia się do obniżenia kosztów użytkowania obiektu).
Instalacje gruntowe mogą być wykonywanie albo bezpośrednio na ziemi, albo za pośrednictwem specjalnych konstrukcji mogą pełnić dodatkowe funkcje (car port, wiata magazynowa). Tak jak w większości konstrukcji dachowych na m2 powierzchni można zabudować 100 – 200 Wp/m2 modułów, tak w przypadku konstrukcji gruntowej możliwości są zdecydowanie mniejsze.
Chcąc w pełni wykorzystać możliwości produkcyjne instalacji fotowoltaicznej musimy liczyć się z instalacją 50-100 Wp/m2, co przede wszystkim wnika z konieczności zachowania niezbędnych odległości między rzędami instalacji fotowoltaicznej. Oczywiście możliwe jest również zmniejszenie tych odległości, uzyskując tym samym maksymalizację zainstalowanej mocy, ale musimy się liczyć z faktem uzyskiwania niskich wydajności w okresie zimowych, gdy słońce jest szczególnie nisko oraz jednocześnie będzie występowało zacienienie modułów. W takim przypadku szczególnie istotne jest, aby stosować konfigurację poziomą modułów fotowoltaicznych, która będzie gwarantowała częściowe wyłączanie się stringów modułowych, a nie całych modułów w sytuacji wystąpienia ich zacienienia.
Poza niskim uzyskiem z m2 konstrukcje gruntowe jednocześnie nie należą do najtańszych rozwiązań z uwagi na konieczność wykonania kompletnej konstrukcji montażowej, zapewniającej odpowiednie rozmieszczenie modułów fotowoltaicznych w stosunku do słońca (odpowiedni kąt nachylenia modułów, stabilne mocowanie i rozmieszenie modułów fotowoltaicznych). Tym samym konstrukcja gruntowa jest około 2 razy droższa od konstrukcji dachowej licząc w stosunku do jednostkowej mocy zainstalowanej (PLN/kWp). Dlatego poszukiwanie dodatkowych funkcji wykorzystania powierzchni przeznaczonej na fotowoltaikę jest jak najbardziej wskazane.
Jednakże w sytuacji braku możliwości wykonania instalacji dachowej może się okazać, że instalacja gruntowa będzie jedynym możliwym rozwiązaniem. Warto w tym przypadku mieć na uwadze fakt, żeby z jednej strony ziemia nie była gruntem inwestycyjnym (wysokie koszty i potencjalne straty z innego jej wykorzystania), a z drugiej strony aby ziemia była klasy IV i gorszej (nie dotyczy działek budowlanych zlokalizowanych na terenach inwestorów prywatnych, wykorzystywanych jako inwestycje prosumenckie).
Instalacje gruntowe mogą być wykonane na fundamentach betonowych lub wkręcane (specjalne śruby stalowe o długości ok. 1,5 m wkręcane do gruntu). W przypadku instalacji wykonanej na fundamentach może wystąpić konieczność uzyskania pozwolenia na budowę (drugim warunkiem decydującym o konieczności uzyskania pozwolenia na budowę jest wielkość instalacji, powyżej 50 kW).
W przypadku średnich i dużych fotowoltaicznych instalacji gruntowych (mikroinstalacje mają moc do 50 kW) dodatkowo występuje konieczność uzyskania warunków przyłączenia do sieci, które bardzo często mogą podnieść koszty budowy instalacji fotowoltaicznej, z uwagi na konieczność wykonania transformatora i/lub wykonania linii energetycznej mającej na celu podłączenie do istniejącego transformatora (konieczność przesyłania energii elektrycznej po średnim napięciu).
Biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania, jeśli mamy możliwość to w pierwszej kolejności warto budować instalacje dachowe, w szczególności mające charakter prosumencki. Jeśli jednak nie mamy takiej możliwości, to instalacje gruntowe są również dobrą alternatywą, szczególnie w sytuacji średnich i dużych inwestycji.