Energia słoneczna może zostać wykorzystana zarówno do produkcji energii elektrycznej (przetwarzania energii słonecznej na elektryczną), jak i do ogrzewania wody (przetwarzania energii słonecznej na cieplną).
Planując budowę domu mieszkalnego lub innego obiektu budowlanego warto wziąć pod uwagę fakt jego rozmieszczenia wobec słońca (jeśli tylko oczywiście mamy w planach wykorzystanie w przyszłości energii słonecznej).
Najlepsze warunki do wytwarzania energii elektrycznej oraz do ogrzewania wody występują od strony południowej i o ile do zabudowy instalacji kolektorów grzewczych nie musimy posiadać zbyt dużej powierzchni (5- 10 m2), to już fotowoltaika wymaga zdecydowanie większej wolnej powierzchni dachu – najlepiej od strony południowej, chociaż możliwe jest również wykorzystanie strony zachodniej i wschodniej.
W przypadku budowy instalacji dachowych najczęściej wykorzystuje się naturalne nachylenie dachu (dachy skośne), natomiast w przypadku dachów płaskich wykonuje się specjalne konstrukcje wsporcze (optymalizując kąt nachylenia instalacji fotowoltaicznej w stosunku do padających na nie promieni słonecznych).
W przypadku budowy instalacji wolnostojących (na terenie płaskim), głównym kryterium podczas planowania instalacji fotowoltaicznej jest zagwarantowanie odbioru wytworzonej energii elektrycznej. Oczywiście w przypadku terenu otwartego ograniczenia powierzchni mają mniejsze znaczenie, natomiast wiodącą rolę stanowią ograniczenia techniczne (warunki przyłączenia i odbioru energii elektrycznej). Szczegółowe wymagania w tym zakresie można otrzymać od operatora systemu energetycznego zapisane w postaci warunków przyłączenia instalacji fotowoltaicznej do sieci elektroenergetycznej. Warunki te mogą zawierać wymagania w zakresie dopasowania infrastruktury do wymagań odbioru energii elektrycznej w ilości zadeklarowanej przez operatora instalacji fotowoltaicznej. W przypadku instalacji o mocy powyżej 1 MWp może wystąpić konieczność przeprowadzenia bilansowania elektrowni fotowoltaicznej z systemem energetycznym.
