Balkonowa instalacja fotowoltaiczna to niewielka instalacja fotowoltaiczna składając się z kilku modułów fotowoltaicznych (najczęściej 1 lub 2 szt), które mocowane są do balustrady balkonu. Taka instalacja może zostać podłączona do gniazdka znajdującego się w mieszkaniu budynku wielorodzinnego (stąd takie systemy określane są bardzo często jako plug in). W Niemczech liczba balkonowych instalacji fotowoltaicznych przekroczyła już ilość 300.000 szt. na początku 2024 roku (moc instalacji w ostatnim czasie została podniesiona z 600 W do 800 W, czyli składa się z jednego lub z dwóch modułów fotowoltaicznych).

Ponieważ montaż na balustradach balkonowych stanowi widoczną zmianę wyglądu budynku, dlatego przyszły prosument najczęściej musi uzyskać zgodę właścicieli (w przypadku spółdzielni mieszkaniowych oznacza to konieczność podjęcia odpowiedniej uchwały). Również montaż falownika fotowoltaicznego to kwestia zmiany wyglądu balkonu (typowe falowniki stringowe posiadają IP65 lub IP 66 i mogą być bez problemu montowane na ścianie balkonu).
Bardzo ważną kwestią jest fakt, że moduły instalacji balkonowej nie mogą nikomu zagrażać, dlatego wymagają zastosowania specjalnych uchwytów montażowych (mocowanych do balustrady balkonowej).

Podczas montażu instalacji balkonowej jednym z najważniejszych kryteriów, który musi wziąć pod uwagę prosument jest licznik energii elektrycznej. W przypadku gdy w mieszkaniu występuje licznik jednokierunkowy, to w takim przypadku niezbędne jest zastosowanie dodatkowego licznika energii elektrycznej, który zapewni funkcję ograniczającą eksport energii elektrycznej do sieci energetycznej (wewnętrznej budynku wielorodzinnego). Ten dodatkowy licznik energii elektrycznej powinien być podłączony w miejscu gdzie występuje przyłącze mieszkaniowe (licznik rozliczeniowy, najczęściej spółdzielczy). Taki licznik musi zostać podłączony do falownikaza pomocą przewodu sygnalizacyjnego i dodatkowo powinna zostać uruchomiona funkcja limitu eksportu energii elektrycznej do sieci. Gdy tego nie zrobimy to występuje duże ryzyko, że niestety energia elektryczna, która nie zostanie zużyta przez prosumenta i tym samym zostanie wysłana do sieci zewnętrznej, będzie traktowana jako zużyta przez prosumenta (wzrośnie zużycie energii elektrycznej prosumentowi).

Z drugiej strony samodzielna wymiana licznika to z jednej strony duży koszt, a z drugiej strony to kwestia rozliczenia prosumenta (wysłana energia elektryczna do wewnętrznej instalacji budynkowej nie koniecznie musi zostać wysłana do zewnętrznej sieci energetycznej, ponieważ może zostać zużyta wewnątrz budynku i wypływ nie zostanie zarejestrowany na głównym liczniku rozliczeniowym budynku np. potrzeb własnych lub liczniku rozliczeniowym budynku mieszkalnego).

W przypadku gdy rozliczeniowy licznik energii elektrycznej posiada funkcję dwukierunkowej rejestracji przepływu energii, wtedy nie musimy zakładać dodatkowych liczników i w takim przypadku podłączenie instalacji balkonowej staje się dużo prostsze (można ją podłączyć w rozdzielni, lub po prostu wpiąć do jednego z gniazdek znajdującego się w mieszkaniu). W tym przypadku niezbędne jest sprawdzenie przekrojów przewodów oraz rodzaju materiału przewodów, tak aby energia elektryczna wytworzona przez instalację balkonową mogła być wprowadzona do instalacji wewnętrznej mieszkania. W przypadku podłączania instalacji balkonowej za pomocą wtyczki, warto również zastosować odpowiednie gniazdko oraz wtyczkę, które będą w stanie długotrwale przenosić maksymalna moc wytwarzaną przez balkonową instalację fotowoltaiczną. W tym drugim przypadku oprócz typowych falowników stringowych możliwe jest również zastosowanie innych rozwiązań związanych z przetwarzaniem energii słonecznej na energię elektryczną, na przykład mikroinwertery.

Dzięki dwóm modułom solarnym można pokryć dużą część kosztów energii elektrycznej i tym samym zwrot poniesionych kosztów zakupu balkonowej instalacji fotowoltaicznej może nastąpić już po 4 – 6 latach. Balkonowa instalacja fotowoltaiczna o mocy 800 watów, która została zamontowana na balkonie od strony południowej, bez zacienienia, może dostarczyć około 600 kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie (odpowiada to rocznemu zużyciu lodówki, pralki oraz części energii ogrzewania wody w dwuosobowym gospodarstwie domowym).

Co jest również bardzo ważne to fakt, że posiadacz balkonowej instalacji fotowoltaicznej może mieć dostęp do aplikacji mobilnej dzięki której na bieżąco może śledzić produkcję energii i ewentualnie zdalnie uruchamiać różne odbiorniki (wykorzystując urządzenia Smart Home).

Niezależnie od instalacji montowanych na balkonach, możliwy jest również montaż instalacji fotowoltaicznych na dachach lub ścianach budynków. Takie instalacje mogą być wykorzystywane do zasilania części wspólnych budynków (zasilanie wind, oświetlenia na korytarzach, oświetlenia piwnic). Dodatkowo warto sprawdzić występowanie dotacji na wykonanie instalacji fotowoltaicznych dla spółdzielni mieszkaniowych, które stopniowo wchodzą w życie i mogą dodatkowo przyczynić się do spadku kosztów ich wykonania.

Więcej informacji na temat dotacji dla spółdzielni mieszkaniowych można znaleźć tutaj : Dofinansowanie fotowoltaiki